Het 'echte' Japan

Vrijdagavond in Nagasaki hebben we nog wat meegemaakt dat een blik gaf op de zakencultuur in het land. Het was 1 april en dat is de start van het nieuwe boekjaar. Om dat te vieren was er op de kade van Nagasaki een strak geregisseerde bijeenkomst van een stuk of 50 business leaders met de plaatselijke autoriteiten. Allemaal heren in pak op rijtjes stoeltjes die een reeks toespraakjes te horen kregen, ongetwijfeld met als strekking: we gaan er weer een mooi jaar van maken. Toen werden de 7 belangrijkste gasten uitgenodigd om allemaal achter een knop te gaan staan, die na aftellen tegelijk werden ingedrukt. Dat zette een (bescheiden) lichtshow op de tegenover de haven gelegen berg in werking, de zendmasten daar werden in allerlei symbolische kleuren verlicht. Intussen gaf een daartoe opgesteld orkest een stukje muziek ten beste. Dat was ook het sein voor de heren om buigend en visitekaartjes uitwisselend afscheid te nemen. Geen borrel, ze doken waarschijnlijk elders een kroeg in.
Zaterdag weer vroeg op voor de eerste etappe van een reis dwars door het eiland Kyushu, vandaag naar Aso, bij een grote vulkaan in het midden van het eiland. Maar om daar te komen rijden we over een complex van kleinere eilandjes en landtongen. Onze eerste stop is bij een groot complex van hete zwavelbronnen, fumarolen, in het kuuroord Unzen. We maken een wandeling door de stoomwolken langs de verschillende bronnen. Dan gaan we richting de ferry, die gaat vanuit een plaatsje waar in 1567 een portugees schip geland is. Om dat te herdenken staat er een enorme karakturale gipsen Portugees die (als je op een knop drukt) de fado ten gehore brengt. Na een half uurtje varen zijn we op het volgende eilandje, waar we gaan lunchen. Van de menukaart, die hier altijd met foto's van de gerechten zijn uitgevoerd, kies ik een combinatie-gerecht dat er mooi en lekker uit ziet. Sashimi (rauwe vis), tempura en ook blijkt er een abalone-schelp bij te horen. Die wordt levend opgediend op een verwarmingsplaatje en daarop in zijn eigen vocht gegaard. Verser kan niet, maar wel wat confronterend. Na de lunch gaan we op een bootje de zee op om dolfiinen te zien. Al vlak bij de haven zwemt een enorme groep van vele tientallen van die dieren rond. Zo veel hebben we er nog nooit bij elkaar gezien. We volgen die groep een half uur en ze dartelen vrolijk om onze boot heen. Weer heel wat foto's en filmpjes geschoten. Daarna rijden we door naar Aso. Een paar uur rijden het binnenland in. We komen bij de ryokan waar we gaan overnachten. Dat is een traditioneel hotel, wat betekent dat we bij de ingang onze schoenen verwisselen voor slippers. In de kamers liggen tatami-matten en daarop mag je weer alleen met sokken; er staat alleen een laag tafeltje; de bedden zitten in de kast en die moet je zelf samenstellen uit een futon (dunne matras; wij nemen er maar twee), laken, kussen en dekbed. Maar eerst gaan we ons verkleden in de traditionele relax-kleding: een yakata (dunne kimono). Daarin gehuld gaan we aan tafel. Er staat al een gevarieerde maaltijd met tafel-bbq voor ons klaar. Na het eten is het tijd voor het badritueel. Er zijn grote gezamenlijke baden (naar sexe gescheiden), gevuld met warm mineraalwater. Maar voor je daar in mag moet je je eerst zorgvuldig schoon schrobben en afspoelen. Een soort sauna-ervaring, best lekker relaxend. Na een kommetje warme sake (rijstwijn) om de avond af te ronden kruipen we in ons Japanse bed. Het was wel een ultiem Japanse ervaring vandaag: vulkanisme, zee, unieke eetervaringen en het Japanse gasthuis met bad.
Heerlijk geslapen en zondagmorgen weer vroeg wakker voor onze tocht naar Beppu. Eerst rijden we naar het Aso vulkaan museum, dat met allerlei modellen en een mooie video de achtergrond van de vulkanische omgeving laat zien. Binnen een 90.000 jaar geleden gevormde enorme caldera ligt nog een actieve vulkaan. Die vulkaan is vandaag te actief, we mogen niet naar de kraterrand. Mooi om de vruchtbare vlakte, omringd door gebergte te zien. De reis gaat verder naar het mooi gelegen kuuroord/ vakantiedorp Kurakawa, waar allemaal ryokan-hotels met onsen-baden gevestigd zijn. We maken er een flinke wandeling door het mooie berglandschap en gaan dan een kom noedelsoep eten in een klein restaurantje. Na nog een wandelingetje door de leuke straat met winkeltjes weer naar de bus en verder naar Beppu, plaats aan de kust, waar we om half vijf aankomen in ons ryokan-hotel. Onze kamer heeft fraai uitzicht over zee.
Maandag verkennen we Beppu. We gaan eerst met de stadsbus naar een van de zeer vele hete bronnen van de stad, de 'zeehel'. Dat is een bijzonder fraai aangelegde tuin waarin een grote en een aantal kleinere bronnen zijn opgenomen. Het water in de grootste bron is cobalt-blauw en doet (vinden de Japanners) aan de zee denken, vandaar de naam. Het is een ook door Japanners druk bezochte plek en het is leuk om te zien hoe zij het park beleven en gebruiken. In de warme bronnen worden eieren en caramelpuddinkjes gekookt die grif aftrek vinden.
Dan weer met de bus terug; het systeem van betalen voor de busrit is uitgekiend: bij instappen krijg je een kaartje met het nummer van de halte/zone erop. Op een display voorin de bus staat per nummer aangegeven hoeveel je tot op dat punt voor de rit moet betalen. Hoe verder je meegaat hoe hoger dat bedrag. Bij het uitstappen gooi je het kaartje met het verschuldigde bedrag in een gleuf bij de chauffeur. Er wordt niks gecontroleerd, maar het werkt hier kennelijk goed.
We lopen nog door het stadspark, waar de bloesems er ook weer spectaculair mooi bij staan, naar het moderne theatercomplex en dan terug naar het hotel, van waaruit we, na de lunch, worden opgehaald voor de transfer naar de veerboot. Die brengt ons in 2 1/2 uur varen naar het eiland Shikoku, kleinste van de vier hoofdeilanden van Japan. Na een transfer komen we rond half zeven aan in Matsuyama, de grootste stad op dat eiland. Al weer een mooi hotel midden in het centrum. We eten er ook heerlijk, een samengestelde maaltijd met allerlei heerlijke hapjes.
Het is de 9e dag van onze reis, dus nog een kleine twee weken te gaan, maar we hebbeen het gevoel al tijden weg te zijn, zo veel hebben we gezien.