Tana Toraja - 2

Natte dag
Vannacht heeft het flink doorgeregend. Het begon te gieten kort nadat we thuis waren en als we wakker worden plenst het nog steeds. Tijdens het ontbijt wordt het wat droger. Als we om half tien vertrekken is het droog. Met enige moeite plaatsen we ons vorige reisverhaal bij de enige internet-plaats in de stad en nemen wat geld op. Dan rijden we door naar het dorp Palawa, waar de Toraja huizen nog traditioneel onderhouden worden met bamboe en palmbladen op de daken, die dan ook een bodem vormen voor varens en andere planten. De huizen zijn fraai en sommigen hebben een groot aantal buffelhoorns om te tonen dat het om een belangrijke familie gaat (die die hoorns bij begrafenisceremonies gekregen hebben). Elk huis heeft ook een rijstschuur in de zelfde stijl. Erg fotogeniek, allemaal.
Onderweg naar het dorp Sadan begint het helaas weer te regenen. In dat dorp wordt geweven op traditionele getouwen met lokaal verbouwde katoen. Het begint nu weer serieus door te regenen, dus erg veel is er verder niet te zien of te beleven. Daarom maar terug naar Rantepao, waar we op tijd aankomen voor de lunch. Daarna nog even rondgekeken bij de zeer hollandse kerk, waar uitbundig gevierd wordt dat een Nederlandse priester/dominee honderd jaar geleden de Bijbel naar Toraja heeft gebracht. We ontmoeten er Beatrix, een Indonesische dame die zeer trots is op haar naamgenoot en die ons ook precies weet te vertellen welke Nederlanders toen de controleur, de architect enzovoort waren. Heel veel mensen hebben hier nog Nederlandse voornamen: Pieter, Markus, Betsie, Erik, noem maar op. Ze nodigt ons uit voor de dansvoorstelling die morgenochtend gaat plaatsvinden.
Op de markt vinden we voor Janke een vervanging voor de gestolen tas. Het blijft inmiddels maar regenen, dus we besluiten vanmiddag verder een rustige leesmiddag te maken. Voordat we naar het hotel gaan reserveren we bij restaurant Riman voor vanavond een tradtionele Toraja-maaltijd: Pa'piong. De bereiding daarvan duurt enkele uren.
Die maaltijd is een zeer aangename ervaring: Vis of kip wordt met een mengsel van kruiden en groenten (groene banaan, klapper) in een bamboe buis gedaan en lang gestoomd. Het resultaat (dat je eet met zwarte rijst) is heerlijk. We krijgen alleen veel meer dan we op kunnen, dus Tono, onze chauffeur, kan ook nog ruim mee eten.
Het regenen is inmiddels nog geen moment opgehouden, we hopen maar het beste voor morgen. Het hoort hier deze maanden de droge tijd te zijn.

Nog een mooie dag in Tana Toraja
Vandaag, donderdag, hebben we weer veel gezien en beleefd. Het weer was droger dan gisteren, gelukkig, al had het weer de hele nacht geplensd.
Om 9 uur vertrekken we, allereerst om wat mee te krijgen van de festiviteiten die Beatrix ons heeft voorgespiegeld. Dat lukt prima: in verband daarmee zijn doorgaande wegen door het stadje afgesloten, wat ertoe leidt dat we al snel stil komen te staan in een gigantisch verkeersinfract. Dan maar lopen richting de kerk. Al snel komen we op weg daarheen middenin een enorme optocht van een groot aantal fraai uitgedoste delegaties die aan de festiviteiten komt deelnemen. Er worden geschenken meegevoerd, zoals varkens, die vanmiddag t.b.v. de kerk verkocht zullen worden. Verder veel muziek en grote vrolijkheid. Het doel van de stoet is het grote voorplein van de kerk, waar zich al een tribune vol hoogwaardigheidsbekleders heeft verzameld en waar elke delegatie enthousiast ontvangen wordt. Het wordt dus snel een enorme gezellige drukte. We staan er een tijd te kijken en lopen dan weer terug richting onze auto, die nog steeds vast staat. De optocht groeit nog steeds verder aan, ook met vele delegaties uit de rest van Indonesie, die dus allemaal komen vieren dat het geloof honderd jaar geleden naar deze streek is gebracht. Bijzonder.
Als we weer in de auto stappen duurt het vervolgens nog meer dan een uur voordat we het stadje uit zijn langs allerlei sluiproutes. Een ritje dat normaal 5 minuten duurt neemt nu dus zo'n 2 1/2 uur1 Niemand windt zich daar overigens bijzonder over op, zo te zien.
Dan rijden we door naar Lemo, een ander dorp met door Tau-tau bewaakte begraafplaatsen in grotten. Mooi, die beelden op balkons die uitkijken over de rijstvelden.
Na een lunch-stop gaan we door naar Kiwali, ook al een traditineel dorp. Hier kunnen we de boom bezoeken waarin vele decennia de overleden babies zijn bijgezet. De boom zou er voor zorgen dat deze kinderen doorgroien naar het hiernamaals. Daar al die gaten aan alle kanten is de boom er overigens slecht aan toe, maar toch een indrukwekkende plek.
Tenslotte gaan we door naar Syali, waar ook weer zeer fraaie Tau-tau te bewonderen zijn. Heel sfeervol.
Als we op weg gaan naar het hotel komen we opnieuw in een verkeersopstopping vast te staan. Deze keer blijkt die veroorzaakt doordat de overledene waarvan we maandag de begrafenisceremonie hebben bijgewoond, nu naar zijn laatste rustplaats wordt gebracht. Dat gebeurt in een zwaar model van een Toraja huis, dat door tientallen mannen gedragen wordt. Ook dit gaat met veel geschreeuw, vrolijkheid en water gooien gepaard, naar we begrijpen om de ziel nog de nodige energie mee te geven. Zo hebben we alle aspecten van de ceremonie meegemaakt, wat we wel als geluk hebben beschouwen.
Al met al dus een goed gevulde dag!