Van Tabriz naar Sanandaj

Dinsdag weer op pad. De afstand is dit keer niet zo groot, slechts een uur of vier rijden. We vertrekken uit Sarein (of Sara'eyn) naar het westen door de bergen. In eerste instantie weidse uitzichten met kale zandsteen met heel weinig teken van leven, maar gaandeweg komen we kuddes schapen en koeien, gemaaide akkers en ook dorpjes tegen. Het wordt dus weer wat groener. Onderweg zetten de chauffeurs ergens koffie voor ons. Eind van de ochtend komen we bij Tabriz aan, de hoofdstad van de provincie Oost Azerbeidjan en een forse stad met zo'n 1 1/2 miljoen inwoners. Ons hotel Azadi zit in het centrum en dat is van de rand van de stad nog een eind rijden. Zoals alle hotels tot nu toe ook hier alles prima verzorgd en goede voorzieningen. Aan het eind van de middag lopen we naar de bazaar, de grootste van Iran en op de werelderfgoedlijst van Unesco. De bazaar stamt uit de 15e eeuw en is zo'n 7 km2 groot met allemaal gemetselde overkappingen over de gangen, maar ook grote hallen. Allemaal even prachtig bebouwd en goed onderhouden. Een drukte van belang natuurlijk en, opmerkelijk genoeg, in veel stukken van de bazar alles door elkaar te koop (meestal zit alles keurig gesorteerd met stalletjes met gelijke waar naast elkaar). De goudsmeden, de tapijtverkopers en de schoenverkopers zitten wel weer bij elkaar. We lopen er een tijd rond en komen ook nog een grote caravanserai tegen, een open binnenplaats midden in de bazaar met een vijvertje en bomen. Leuk hoor. 's Avonds lekker gegeten bij het Modern Restaurant vlak bij ons hotel, een complete maaltijd met een heerlijk gebakken forel en twee biertjes voor 6 euro en de achtergrondmuziek met gevarieerde Europese deuntjes er gratis bij.
Woensdag blijven we een dag in Tabriz. Ook vandaag is het weer de hele dag prachtig weer met strak blauwe hemel, maar niet te heet. Onze gids zegt dat over een dag of 10 de herfst invalt en dan wordt het in een keer 15 graden kouder, maar wij zitten dus net in een prima tijd hier. Om te beginnen naar het Azerbeijan Museum, waar archeologische vondsten uit de periode vanaf 3000 v.o.j. te zien zijn. Allerlei potten natuurlijk, maar ook mooie zilveren schalen en drinkbekers met voorstellingen en prachtig aardewerk uit de 10e - 12e eeuw. Ook de grafmonumenten in de vorm van rammen zijn leuk om te zien. Naast het museum zit de Blauwe Moskee uit de 15e eeuw, die helaas eerst in een oorlog en toen in 1773 nog eens door een zware aardbeving verwoest is. In de jaren 1970 is hij liefdevol gerestaureerd. Er is nog het nodige over van de oorspronkelijke felblauwe decoratie en dat is op een mooie manier bij de restauratie in ere hersteld. Daarbij hebben ze niet geprobeerd de delen waarvan niets over was erbij te verzinnen; een groot deel van de moskee is dus baksteen. Mooi resultaat. Na het bezoek aan de moskee rijden we door naar een groot park in het westen van de stad; oorspronkelijk in de 15e eeuw gebouwd voor de koningen, maar na de revolutie van 1979 omgedoopt tot park van het volk. Een aangename plek om te verpozen met veel schaduwplekjes en een groot meer als centrum. We klimmen naar het hoogste punt in het park en daar treffen we onder een overkapping een bijeenkomst van enkele tientallen oudere mannen. Als we er van een afstandje naar kijken komt er een op ons af om ons uit te nodigen ons bij het gezelschap te voegen. We passen er wel bij, want het zijn gepensioneerde ambtenaren die hier op woensdag- en zondagmorgen bijeen komen. Afwisselend dragen ze poezie voor, zingen een lied of vertellen een humoristisch verhaal. Vandaag gaat het vooral over een beroemde dichter uit Tabriz, bij blijkbaar ook in het Turks schreef, want zijn gedichten werden ook in het Turks voorgedragen. We worden hartelijk welkom geheten en krijgen ook een koekje en we zitten een tijd lang mee te genieten van deze aangename oudedagsbesteding. We lunchen heerlijk en gezellig in het paviljoen middenin het meer (waar vroeger de koninklijke gasten werden ondergebracht). Aan het eind van de midaag lopen we de stad weer in naar een imposante stadspoort uit de 16e eeuw, het enige deel van de oude stadsmuur dat na de aardbeving nog overeind staat. Daarnaast staat de vrijdagmoskee, een enorm modern gebouw. We lopen verder door de winkelstraten met mooie en welvoorziene winkels. Als je denkt dat dingen hier schaars zijn door de economische sancties dan zie je daar hier geen enkel teken van. We lopen bv. langs wel 50 opticiens, allemaal met de meest moderne en stijlvolle brillen van alle merken en iedereen loopt hier, net als bij ons, op schermpjes van moderne smartphones te turen. Aan het centrale stadsplein staat het fraaie oude stadhuis uit de 30er jaren van de vorige eeuw, ontworpen door een Duits architect. We lopen door naar de bazaar en zwerven daar tevreden nog een uur rond, ontdekken weer nieuwe hallen en open pleintjes, waar we ook een tijdje rustig kunnen zitten met een cola'tje. Je merkt vooral dat de bazaar erg groot is als je probeert eruit te komen, je zou uren kunnen dwalen op zoek naar een uitgang. 's Avonds eten we bij het (ook zo genaamde) Fastfood Restaurant naast het hotel, waar ze smakelijke pastagerechten en pizza serveren. Voor de afwisseling, dus.
Donderdag vertrekken we uit Tabriz in zuidelijke richting. Nog steeds heerlijk weer. We gaan eerst naar Kandovan, een in het zandsteen van karstrotsen uitgehouwen dorp. Het is nog een gewoon bewoond dorp (zij het dat veel van de huizen als toeristenwinkel in gebruik zijn). Met steile trappen kom je in het dorp waar de huizen dus kris kras boven elkaar zijn uitgehouwen. Heel apart gezicht, zeer fotogeniek natuurlijk. Een hele klim, maar dan heb je ook wat. Janke blijft met Rob beneden op een bankje in de zon zitten. Ook hier willen allerlei Iraanse touristen graag een praatje maken en met ons op de foto. Schoolkinderen komen hun Engels oefenen en 'Welcome to Iran' hoor je van iedereen. Verderop op weg naar onze bestemming lunchen we langs de weg met verse kaas en heerlijke tomaten en koeken met pistachenoten en een banaan toe. De reisbegeleider beheert ook onze gezamenlijke pot, maar daaruit worden de toegang voor musea en ook de gezamenlijke maaltijden betaald. Hij komt ons nu vragen om een nieuwe storting van 1.500.000 Rial (12 euro) pp, want hij moet twee lunches, een avondmaaltijd en de toegang voor 'Salomons troon' morgen afrekenen. We komen hier nooit door ons geld heen. Aan het eind van de dag komen we aan in een hostel in een klein boerendorp vlak bij die bezienswaardigheid. We krijgen daar ook ons diner, geserveerd op een kleed op de grond. Dan merk je wel dat je een dagje ouder en strammer wordt... Verder alles heel schoon en prima daar en een prachtig uitzicht op de vulkaan en tientallen rondcirkelende valkjes in de avondzon. Prachtig glooiend berglandschap; de plaats ligt op 2200 m hoog.
Vrijdagochtend gaan we de Tahkt-e-Suleyman, zoals dit monument van de Unesco werelderfgoedlijst hier hier. Het gaat om een belangrijk heilig centrum van de Zoroasters uit de 3e eeuw. Er waren hier tempels voor de vier elementen vuur, water, aarde en lucht. De vuurtempel was het belangrijkst; het vuur, de permanente vlam, werd gevoed met gassen uit de naburige vulkaan en het water stroomde hier uit een thermische bron in een meertje, dus het was een uitgelezen plek voor het complex. In de 7e eeuw kwam de Arabische invasie en de beheerders vertelden die islamieten dat de tempel feitelijk de troon van Salomon was, wat hem voor vernieling heeft behoed, maar er werd wel een moskee in het complex opgenomen. Later, in de 10e-14e eeuw, is er ook nog een paleis bij gebouwd. Een plek met een rijke historie dus. Nu grotendeels in ruines, omringd door een grote muur die ook van de elementen te lijden heeft gehad. De grandeur zie je nog wel en ook het meer dat nog steeds gevoed wordt met een stroompje bronwater. Het complex ligt ook prachtig tussen de glooiende bergen waar recent is gehooid en waar kuddes schapen rondlopen. Indrukwekkend al met al. Na een lunch bij het hostel rijden we verder naar het zuiden, richting Sanandaj, een voornamelijk Koerdische stad. Weer een rit die de hele middag duurt met mooie uitzichten over de omringende heuvels, veel gras en tarwe, dat geoogst is en af en toe een paar bomen en een huisje of een dorpje. Als we dichter bij Sanadaj komen worden de bergen hoger en indrukwekkender. Landschappelijk is er in ieder geval veel te genieten.
Morgen blijven we in de stad, daarna verder naar het zuiden, via Hamadan naar Isfahan. Daarover weer in ons volgend verslag!